1Gate.Verify – Giải pháp truy xuất nguồn gốc và chống hàng giả

Hiện trạng hàng giả, hàng nhái tại Việt Nam

Hàng giả, hàng nhái đang là một vấn đề nghiêm trọng tại Việt Nam, gây thiệt hại lớn về kinh tế, sức khỏe người tiêu dùng và uy tín thương hiệu quốc gia. Theo báo cáo của Tổng cục Quản lý Thị trường (Bộ Công Thương), trong năm 2024, hơn 10.000 vụ vi phạm liên quan đến hàng giả, hàng nhái đã được xử lý, với giá trị hàng hóa vi phạm lên đến hàng nghìn tỷ đồng. Các mặt hàng giả phổ biến bao gồm thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm, quần áo và thiết bị điện tử, đặc biệt trên các nền tảng thương mại điện tử như Shopee, Lazada và mạng xã hội như Facebook, TikTok. Điều này không chỉ làm giảm niềm tin của người tiêu dùng mà còn gây thiệt hại cho doanh nghiệp hợp pháp và ngân sách nhà nước.

Truy xuất nguồn gốc là gì và tại sao lại quan trọng?

Truy xuất nguồn gốc là quá trình theo dõi và xác minh thông tin về sản phẩm từ khâu sản xuất, vận chuyển đến tay người tiêu dùng. Điều này đặc biệt quan trọng trong các ngành như thực phẩm, dược phẩm, và hàng tiêu dùng, nơi sự minh bạch giúp: Đảm bảo an toàn: Người tiêu dùng có thể kiểm tra nguồn gốc, quy trình sản xuất và chứng nhận chất lượng. Chống hàng giả: Ngăn chặn hàng nhái, hàng kém chất lượng trên thị trường. Tăng cường niềm tin: Doanh nghiệp xây dựng uy tín thương hiệu thông qua thông tin minh bạch. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tối ưu, hệ thống truy xuất cần tích hợp các công nghệ tiên tiến như QR Code, RFID và Blockchain.

Truy xuất nguồn gốc đang trở thành xu hướng tất yếu trong thời đại công nghệ 4.0, đặc biệt tại Việt Nam, nơi người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến chất lượng và nguồn gốc sản phẩm. Sự kết hợp giữa QR Code, RFID và Blockchain mang đến một giải pháp toàn diện, giúp doanh nghiệp minh bạch hóa chuỗi cung ứng, chống hàng giả và xây dựng niềm tin với khách hàng.

Vai trò của QRCode trong truy xuất nguồn gốc hàng hóa

QR Code Là Gì?

QR Code (Quick Response Code) là một loại mã vạch hai chiều, chứa thông tin được mã hóa và có thể quét bằng điện thoại thông minh. Trong truy xuất nguồn gốc, QR Code đóng vai trò là cầu nối giữa sản phẩm và người tiêu dùng.

Lợi Ích Của QR Code

• Dễ sử dụng: Người tiêu dùng chỉ cần quét mã bằng ứng dụng di động để truy xuất thông tin sản phẩm, như nguồn gốc, ngày sản xuất, và chứng nhận.
• Chi phí thấp: Tạo và in QR Code không tốn nhiều chi phí, phù hợp với doanh nghiệp vừa và nhỏ.
• Tính linh hoạt: QR Code có thể chứa liên kết đến cơ sở dữ liệu hoặc thông tin trên blockchain, đảm bảo tính cập nhật.

Hạn Chế

QR Code có thể bị sao chép, do đó cần kết hợp với các công nghệ như Blockchain để tăng cường bảo mật.

RFID – Công Nghệ Theo Dõi Tự Động Hiệu Quả

RFID Là Gì?

RFID (Radio Frequency Identification) sử dụng sóng vô tuyến để nhận diện và theo dõi sản phẩm thông qua các thẻ RFID gắn trên hàng hóa. Mỗi thẻ chứa một mã định danh duy nhất, được đọc bởi các thiết bị RFID mà không cần tiếp xúc trực tiếp.

Ứng dụng trong truy xuất nguồn gốc

• Theo dõi thời gian thực: RFID cho phép doanh nghiệp theo dõi vị trí và trạng thái sản phẩm trong chuỗi cung ứng, từ kho đến điểm bán lẻ.
• Quản lý hàng loạt: RFID có thể đọc nhiều thẻ cùng lúc, giúp quản lý số lượng lớn sản phẩm một cách nhanh chóng.
• Giảm sai sót: Tự động hóa quá trình theo dõi, giảm thiểu lỗi do nhập liệu thủ công.

Hạn Chế

RFID có chi phí triển khai cao hơn so với QR Code, đặc biệt là chi phí cho thẻ RFID và thiết bị đọc. Tuy nhiên, khi kết hợp với Blockchain, RFID đảm bảo tính bảo mật và xác thực thông tin.

Blockchain – Nền tảng cho minh bạch và bảo mật

Blockchain Là Gì?

Blockchain là một công nghệ sổ cái phân tán, lưu trữ thông tin trên các khối dữ liệu được liên kết và mã hóa. Dữ liệu trên blockchain không thể thay đổi, đảm bảo tính minh bạch và an toàn.

Ứng dụng trong truy xuất nguồn gốc

• Bảo mật thông tin: Mỗi sản phẩm được gắn một mã định danh duy nhất (hash) trên blockchain, ngăn chặn việc giả mạo thông tin.
• Minh bạch chuỗi cung ứng: Tất cả các giai đoạn từ sản xuất đến phân phối được ghi lại trên blockchain, cho phép người tiêu dùng và cơ quan quản lý kiểm tra dễ dàng.
• Chống hàng giả: Blockchain đảm bảo rằng thông tin sản phẩm là duy nhất và không thể bị chỉnh sửa, giúp phát hiện hàng giả ngay lập tức.

Lợi Ích Khi Kết Hợp Với QR Code Và RFID

Khi kết hợp, QR Code cung cấp giao diện thân thiện cho người tiêu dùng, RFID hỗ trợ quản lý chuỗi cung ứng, và Blockchain đảm bảo tính bảo mật và minh bạch. Ví dụ:

• Một sản phẩm thực phẩm được gắn thẻ RFID để theo dõi từ nông trại đến siêu thị.
• QR Code trên bao bì cho phép người tiêu dùng quét để xem thông tin chi tiết, được lưu trữ an toàn trên Blockchain.

Giải pháp truy xuất nguồn gốc và chống hàng giả của 1Gate – 1Gate.Verify

Hệ thống phần mềm truy xuất nguồn gốc 1Gate.Verify là một nền tảng quản lý và truy xuất nguồn gốc hàng hóa, được thiết kế để hỗ trợ doanh nghiệp theo dõi và quản lý thông tin sản phẩm theo thời gian thực. 1Gate.Verify đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính minh bạch và an toàn trong chuỗi cung ứng. Nó cho phép theo dõi toàn bộ hành trình của sản phẩm, từ nguồn gốc nguyên liệu đến tay người tiêu dùng, thông qua các công nghệ như mã QR, RFID, hoặc blockchain. Hệ thống giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định pháp lý, nâng cao chất lượng quản lý, giảm thiểu rủi ro hàng giả và tăng niềm tin của khách hàng. Đồng thời, người tiêu dùng có thể dễ dàng kiểm tra thông tin sản phẩm, từ đó đưa ra lựa chọn an toàn và bền vững.

Mô hình hệ thống 1Gate.Verify

Hệ thống định danh và gắn thẻ (Identification and Tagging System): Sử dụng mã QR và thẻ RFID để gắn định danh duy nhất cho từng lô sản phẩm thủy sản. Cho phép ghi nhận thông tin về nguồn gốc, ngày thu hoạch, và các giai đoạn xử lý. Người tiêu dùng có thể quét mã QR để truy xuất thông tin chi tiết.

Cơ sở dữ liệu trung tâm (Centralized Database): Lưu trữ toàn bộ thông tin liên quan đến sản phẩm, bao gồm nguồn gốc, quy trình sản xuất, phân phối, và các chứng nhận liên quan. Dữ liệu được tổ chức có hệ thống, hỗ trợ truy vấn nhanh và bảo mật cao. Một số hệ thống sử dụng công nghệ blockchain để tăng tính minh bạch và chống giả mạo.

Hệ thống thu thập và nhập liệu (Data Collection and Input System): Thu thập thông tin từ các giai đoạn trong chuỗi cung ứng thông qua thiết bị như máy quét mã vạch, cảm biến IoT, hoặc nhập liệu thủ công. Ghi nhận dữ liệu tại các điểm như nông trại, nhà máy, kho bãi, hoặc cửa hàng bán lẻ.

Hệ thống quản lý chuỗi cung ứng (Supply Chain Management Module): Theo dõi và quản lý toàn bộ hành trình của sản phẩm từ nguồn cung ứng nguyên liệu đến tay người tiêu dùng. Ghi lại các bước như sản xuất, đóng gói, vận chuyển, và phân phối; đồng thời cung cấp khả năng truy xuất ngược (từ sản phẩm cuối đến nguồn gốc).

Giao diện người dùng (User Interface): Cung cấp các dashboard, báo cáo, hoặc ứng dụng di động để người dùng (doanh nghiệp, đối tác, hoặc người tiêu dùng) tra cứu thông tin sản phẩm. Hiển thị thông tin trực quan, chẳng hạn như nguồn gốc, chứng nhận, hoặc trạng thái vận chuyển.

Hệ thống tích hợp (Integration System): Kết nối với các hệ thống khác như ERP (Enterprise Resource Planning), WMS (Warehouse Management System), hoặc phần mềm logistics để đồng bộ dữ liệu. Tạo ra một luồng thông tin liền mạch giữa các bộ phận và đối tác trong chuỗi cung ứng.

Quy trình hoạt động

1. Ghi dữ liệu ban đầu: Nhà sản xuất tạo mã định danh cho sản phẩm và ghi thông tin (nguồn gốc, lô hàng) vào Blockchain thông qua giao thức hợp lệ.

• Cập nhật hành trình: Tại mỗi điểm trong chuỗi cung ứng (kho, vận chuyển, bán lẻ), thông tin chuyển giao được ghi thêm vào Blockchain với sự đồng thuận của mạng lưới.
• Xác minh sản phẩm: Người tiêu dùng hoặc doanh nghiệp quét mã (QR Code/RFID) để truy vấn dữ liệu trên Blockchain thông qua ứng dụng hoặc cổng truy xuất.

• Phát hiện bất thường: Nếu mã sản phẩm không khớp với dữ liệu trên Blockchain hoặc có dấu hiệu giả mạo (như quét nhiều lần bất thường), hệ thống cảnh báo.

Lợi ích mang lại

Lợi ích mang lại cho người tiêu dùng

• Được cảnh báo khi mua phải hàng giả, hàng nhái
• Kiểm tra được nguồn gốc/xuất xứ hàng hóa
• Tiếp cận nhiều sản phẩm, thông tin khác của doanh nghiệp uy tín   một cách nhanh chóng, dễ dàng
• Tự bảo vệ quyền lợi/sức khỏe của mình và góp phần ngăn chặn hàng nhái, hàng giả

Lợi ích mang lại cho doanh nghiệp

• Phát hiện, ngăn chặn sản phẩm giả, tự bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp
• Cung cấp thông tin kinh doanh tin cậy, kịp thời tới khách hàng
• Nhận phản hồi từ người tiêu dùng trực tiếp
• Giúp Doanh nghiệp quảng bá, tăng độ nhận biết sản phẩm
• Tạo niềm tin, xây dựng thương hiệu uy tín đối với khách hàng

Lợi ích mang lại cho cơ quan quản lý

• Cơ quan quản lý thị trường có công cụ dễ dàng phát hiện hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng
• Cơ quan quản lý Nhà Nước (Sở/Ban/Ngành) có công cụ hiệu quả để chung tay dùng doanh nghiệp và người tiêu dùng trong công cuộc làm “minh bạch hóa thị trường”, chống  hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng.